Efekt lornetki, czyli błąd małych przedsiębiorców

W psychoterapii poznawczo-behawioralnej efekt lornetki, to określenie myślenia jednotorowego, widząc przede wszystkim negatywne aspekty. Nie należy jednak rozpatrywać tego efektu jako zjawisko w psychoterapii, ale można zauważyć je bardzo wyraźnie wśród badań nad przedsiębiorczością.

Szczególnie, gdy pod lupę weźmiemy small biznesy, czyli te małe regionalne mikro przedsiębiorstwa, powszechne i niezbędne dla wielkiej gospodarki. To jest, wbrew pozorom, jeden największych problemów szczególnie tych małych lokalnych przedsiębiorców, co zaczynają swoją przygodę w biznesie, ale także tych co przegapili czas zmian i dostosowywania się do rynku. Wielu po potknięciu na ringu wolnego rynku nie może się ocknąć i główne zajęcie ów przedsiębiorcy polega na narzekaniu, jak to jest ciężko a w efekcie głównym celem pracy staje się próba wiązania końca z końcem. Przedsiębiorca zaczyna patrzeć jednokierunkowo, jak przez lornetkę, nie widząc tego co się dzieje z boku, widząc tylko cel, który tak naprawdę jest bardzo daleko. To zniekształcenie poznawcze, doprowadzić może w efekcie do utraty rentowności przedsiębiorstwa i w końcu młody biznesmen sceptycznie nastawiony do świata otrzyma to, na co zasługuje, czyli będzie miał NIC. Co gorsze będzie wspominał tę przygodę, jako jedną z najgorszych w życiu, a wszyscy inni przedsiębiorcy, to złodzieje, bo jak inaczej mogło im się udać a mi nie, a jak nie złodzieje, to na pewno dostali biznes w spadku po rodzinie. Ludzi, którzy patrzą jednokierunkowo i potrafią tylko narzekać niestety nie brakuje, bo wystarczy włączyć telewizor i mamy ich na przysłowiowe pęczki. Jak ominąć taką pułapkę, jak efekt lornetki? Po prostu czasem warto się zatrzymać w pędzie i zobaczyć, co się dzieje wokół nas. W biznesie oprócz racjonalności ważny jest optymizm i szukanie rozwiązań dla negatywnych zdarzeń. Trudno podejmować trafne decyzje bez racjonalnych argumentów. Może zdarzyć się, że przedsięwzięcie, któremu się poświęcamy nie ma racji bytu i ostatecznie będziemy zmuszeni z niego zrezygnować. Nie można jednak decyzji takich podejmować tylko emocjonalnie. Bo nawet jak się nie uda, to będziemy mogli powiedzieć, że zrobiliśmy niemal wszystko, a po porażce i tak jesteśmy wygrani, bo wzbogaciliśmy się o nowe doświadczenia. Efekt lornetki nam tę przyjemność zabierze. W końcu, jeśli ktoś boi się porażki, to nie zasługuje na sukces.

 
Piotr Kurzyna